ترس هاى عمومى کودکان و روش هاى مقابله والدین با آن
ترس هاى عمومى کودکان و روش هاى مقابله والدین با آن
* آیا ترسیدن بچه ها و هراس هایى که بعضى از آن ها از خود نشان مى دهند، بخصوص در مقابل اشیا و یا تاریکى طبیعى است یا فقط در برخى بچه ها بروز مى کند؟
بله با رشد نوزادان و رسیدن به سنین بعد از نوزادى معمولاً در برابر بعضى چیزها از خود واکنش هاى هراس زده اى نشان مى دهند که البته باید گفت تاحدى طبیعى است و به تدریج بسیارى از این ترس ها همزمان با رشد سنى اش از ذهن او زدوده مى شوند. همه کودکان در زندگى خود با حوادث و اتفاقاتى ترسناک مواجه مى شوند که براى آن ها ناخوشایند است. اگرچه والدین همه تلاش خود را براى دور نگاه داشتن فرزند خود از این ترسخوردگى ها مى کنند اما باید پذیرفت که محافظت از آن ها در برابر این احساسات به صورت صددرصدى امکان پذیر نیست.نکته دیگرى که دانستن اش براى والدین مهم است اینکه همان طور که بچه ها با هم متفاوت هستند، ترس هایشان نیز به هم شبیه نیست و بنابراین والدین نباید در این مورد (همانطور که در بسیارى موارد دیگر) کودکان خود را با دیگر بچه ها قیاس کنند.
* آیا نوع ترس بچه ها در سنین مختلف تغییر مى کند یا همیشه ثابت مى ماند؟
در این پرسش به نکته درستى اشاره شد، در پاسخ باید بگویم خیر این هراس ها با تغییر سن کودکان چه از نظر کیفیت و چه کمیت تغییر مى کند. من سعى خواهم کرد برخى از متداول ترین ترس هاى شایع در میان کودکان را با توجه به دوره هاى سنى آنها توضیح دهم:
?ساله ها: بخش اعظم هراس هاى کودکان دو ساله، ناشى از صداهاى غریب و نامأنوس براى آنهاست، از جمله صداى حرکت قطار و کامیون، صداى رعدوبرق، جاروبرقى و یا حتى سیفون توالت. اما برخى دیگر از ترس هاى کودکان در این مقطع سنى جنبه دیدارى نیز دارد مثلاً با دیدن رنگ هاى تیره، اشیاى خیلى بزرگ، منزل تازه اى که به آن اسباب کشى کرده اند و یا با فرورفتن در آب، امکان بروز این نوع هراس ها در آن ها وجود دارد.
نوع دیگر از ترس و هراس هاى این سنین از کودکى به ترس هاى شخصى و فردى آن ها مربوط است. ترسهایى چون وحشت از رفتن مادر از منزل براى انجام کار یا جدا ماندن از او به هنگام خواب و یا ترسیدن از حیوانات بخصوص حیوانات وحشى.
?-? ساله: در این دوره سنى، شایع ترین هراس هاى کودکان به چیزهایى مثل ترس از لولوخورخوره، اشخاصى که نقاب به چهره زده اند، تنها خوابیدن در اتاق، تنها ماندن در آپارتمان، وحشت از این که وقتى وارد منزل مى شود مادرش هنوز به خانه نیامده باشد یا حادثه اى براى مادر رخ دهد یا او را گم کند و... مرتبط است علاوه بر اینها ترسیدن از تاریکى یا زیرزمین خانه ها یا هراس از دزد یا اشخاصى که در گوشه اى پنهان شده اند از دیگر ترس هاى رایج در سنین بین ? تا ?سالگى است.
اما با بزرگتر شدن بچه ها، باز هم به احتمال زیاد نوع ترس هاى آنها دچار تغییراتى مى شود. به این دلیل که کم کم به دنیاى اطرافشان معقول تر نگاه مى کنند. مثلاً اگر در گذشته از قفسه هاى لباس یا زیرتخت خواب و یا تاریکى مى ترسید، در سنین بالاتر از چیزهایى دیگر مثل جنگ، جاسوس، دزد و... احساس هراس مى کند، یا فرضاً هراس از حیوانات ناآشنا و یا مار به جاى هراس هاى ابتدایى تر خواهد نشست.