توانایی مقابله با استرس
      این توانایی، شامل شناخت استرس های مختلف  زندگی و تاثیر آنها بر فرد است. شناسایی منابع استرس و نحوه تاثیر آن بر انسان ،  فرد را قادر می سازد تا با اعمال و موضع گیری‏های خود، فشار و استرس را کاهش  دهد  .آموختن و به کارگیری مهارت های زندگی، بر احساس فرد از خود و دیگران به  اندازه ادراک دیگران از او اثر می گذارد. مهارت های زندگی، بر ادراک افراد از کفایت خود، اعتماد به نفس و عزت نفس، اثر دارد و بنابراین نقش مهمی در سلامت روان دارد. همراه با ارتقای سطح بهداشت روان، انگیزه فرد در مراقبت از خود و دیگران، پیشگیری از بیماری های روانی، پیشگیری از مشکلات بهداشتی و مشکلات رفتاری، افزایش می یابد.استرس در اصطلاح روزمره به جای خیلی از کلمات و عبارات از جمله اضطراب و احساس خطر به کار می رود که البته درست نمی باشد. چون اضطراب یک پدیده روانی است ولی استرس یک واکنش جسمانی است و در اثر یک هیجان منفی یا مثبت بوجود می آید. استرس به خودی خود بد نیست. حتی می تواند خوب هم باشد. یک دانش آموز خوب بودن، مستلزم استرس یادگیری است. پس همیشه استرس بد نیست و هیچ آدم سالمی عاری از استرس نمی باشد. در زندگی همه افراد با استرس رو به رو می شوند. زندگی بدون استرس یعنی مرگ. انسان در همه شرایط تحت استرس قرار دارد. ولی آن چه که بسیار تعیین کننده است برخورد و مقابله هر فرد با استرسهای موجود زندگی است. از آنجاییکه استرس به هر موقعیت و شرایطی اطلاق می شود که تعادل و سازگاری ما را به هم می زند، پس نحوه کنار آمدن یا مقابله با استرسها، بسیار مهم و ضروری است. مهارت مقابله با استرس، به نحوه کنار آمدن و    سر و کار داشتن با استرس های روزانه می پردازد .این توانایی شامل شناخت استرس های مختلف زندگی و تأثیر آنها بر افراد است. شناسایی منابع استرس و نحوه تأثیر آن بر انسان، ما را قادر می سازد تا با اعمال و موضع گیریهای خود با استرس مقابله کنیم یا فشار استرس را کاهش دهیم. منظور از مقابله یا کنار آمدن با استرس، کوششها و تلاشهایی است که ما برای از میان بردن، برطرف کردن یا به حداقل رساندن و یا تحمل آن انجام می دهیم. برای مقابله با استرس از دو شیوه مقابله مساله مدار و مقابله هیجان مدار استفاده می شود.

·         با توجه به این که استرس جنبه های بدنی و روانی دارد؛ بنابراین برای مقاومت در برابر استرس و کاهش زیانها، باید هم به مراقبت های جسمانی و هم روانی توجه کرد. توانایی مقابله با استرس اجزایی دارد که عبارتند از:

·            مقابله با موقعیتهایی که قابل تغییر نیستند.

·            استراتژی های مقابله ای برای موقعیت های دشوار ( فقدان ، طرد ، انتقاد).

·         مقابله با مشکلات بدون توسل به سوء مصرف مواد.

·           آرام ماندن در شرایط فشار.

·            تنظیم وقت.

شیوه مقابله مساله مدار

    این شیوه به تلاشهایی گفته می شود که به منظور از میان بردن استرس انجام می شود. مثل مشورت کردن، فکر کردن، تصمیم گیری، حل مساله و برنامه ریزی کردن، جمع آوری اطلاعات و مطالعه کردن .

 شیوه هیجان مدار

       دراین شیوه کار خاصی انجام نمی دهیم، بلکه سعی می کنیم خود را آرام کنیم یا ناراحتی خود را کاهش دهیم. زیرا در مواجهه با استرس ابتدا سازگاری و آرامش ما به هم می خورد. شیوه های هیجان مدار عبارت است از دعا، نیایش، تخلیه و ابراز احساسات مانند: گریه کردن، بی قراری کردن و ابراز خشم به طور صحیح. گفتگوی درونی مانند: دلداری دادن به خود، مثبت اندیشی، توکل کردن به خدا، صبر کردن، درد دل کردن با دوستان و آشنایان وغیره ،این شیوه به دلیل این که آرامش را به ما باز می گرداند، بسیار مهم و ضروری است و از انجام مقابله های ناسالم و خطرناک و راه حلهای عجولانه و تکانشی جلوگیری می کند. یکی دیگر از مقابله های هیجان مدار که خود شیوه ای از مقابله به حساب می آید، مقابله های معنوی و مذهبی است.یعنی افرادی که اعتقادات مذهبی و معنوی دارند بهتر در مقابل استرسها و حتی بیماریها دوام می آورند و از سلامت روانی و جسمانی بهتری برخوردارند.  مقابله های مذهبی و معنوی در کشور ما مانند: نذر کردن، دعا کردن، نیایش، قربانی کردن، امیدوار بودن، صبر کردن، هراس نداشتن از اتفاقات، پیش آمدها، تسلیم قسمت و سرنوشت بودن و... باید توجه داشت برای همیشه و برای هر استرسی نمی توان از این شیوه استفاده کرد. لذا توصیه می شود تا از هر دو شیوه توامان استفاده کرد.